Information

Python - Bölmə 1. Dərs 2. Alqoritmləşdirmə

Basic shortcuts

Ctrl + SSave subtitles
Ctrl + click
Double click
Edit highlighted caption
TabEdit next caption
Shift + TabEdit previous caption
EscLeave edit mode
Ctrl + SpacePlay / pause video
Ctrl + HomePlay selected caption
Ctrl + EnterSplit caption at cursor position
at current time

Advanced shortcuts

Ctrl + InsertAdd new caption
Ctrl + DeleteDelete selected caption
Ctrl + IEdit currently played segment
Shift + EnterNew line when editing
Ctrl + LeftPlay from -1s
Ctrl + RightPlay from +1s
Alt + LeftShift caption start time -0.1s
Alt + RightShift caption start time +0.1s
Alt + DownShift caption end time -0.1s
Alt + UpShift caption end time +0.1s

Annotation shortcuts

Ctrl + 1Hesitation
Ctrl + 2Speaker noise
Ctrl + 3Background noise
Ctrl + 4Unknown word
Ctrl + 5Wrong segment
Ctrl + 6Crosstalk segment
You are in the read-only mode. Close
00:13.9
00:17.2
Bu dərsimizdə biz, alqoritmlərin nə olduğunu öyrənəcəyik.
00:17.7
00:20.8
Gəlin, bunu sadə şəkildə anlamağa çalışaq.
00:21.4
00:25.9
Bilirsinizmi, əslində biz, gündəlik həyatımızda alqoritmlərlə rastlaşırıq.
00:26.4
00:27.4
Məsələn,
00:27.6
00:28.9
Gəlin, sizə nümunə göstərim.
00:29.0
00:31.8
Misal üçün, pizza düzəltmək istəyiriksə,
00:31.9
00:35.0
Biz, ilk olaraq xəmiri yayırıq.
00:36.0
00:38.3
Sonra, üzərinə inqridientlər tökürük.
00:38.7
00:40.7
Və onu dərhal sobaya qoyuruq.
00:41.0
00:45.2
Daha sonra, sobadan çıxardıb, həmin pizzanı kəsirik
00:45.5
00:47.3
və ağız dadı ilə nuş edirik)
00:47.5
00:50.3
Dediklərimizdən belə başa düşülür ki,
00:50.6
00:52.2
Qarşıya qoyulmuş məqsədə çatmaq üçün,
00:52.3
00:56.4
yerinə yetirilən sonlu sayda hərəkət ardıcıllığına
00:56.5
00:57.6
Alqoritm deyilir.
00:58.1
00:58.9
Narahat olmayın,
00:59.0
01:00.9
Bunu əzbərləməyə ehtiyac yoxdur.
01:01.0
01:03.8
Biz bu kursda daha çox praktiki məsələlər edəcəyik.
01:04.1
01:05.2
Elə isə, başlayaq.
01:06.6
01:09.4
Yəqin ki, hər biriniz kompüter oyunu oynamağı xoşlayırsınız.
01:09.8
01:12.7
Mən isə sizə, Blockly oyununun qaydalarını izah edəcəm.
01:13.4
01:15.7
Siz isə, bu oyunu oynayaraq alqoritmin nə olduğunu
01:15.8
01:17.2
daha yaxşı anlayacaqsınız.
01:17.6
01:20.4
Blockly oyununun qaydaları çox sadədir.
01:20.7
01:24.5
Bu oyunda, bloklardan istifadə edərək,
01:24.9
01:27.0
Elə bir alqoritm qurmalıyıq ki,
01:27.1
01:29.9
adam yolun sonundakı şara çatsın.
01:30.8
01:34.8
Hər bir blok, yazdığımız alqoritmin bir əməliyyatına uyğun gəlir.
01:35.6
01:39.4
Oyunun birinci turunda, cəmi üç cür əməliyyat vardır.
01:39.8
01:40.9
İrəliyə keçid,
01:41.7
01:42.8
sola dönmək
01:43.1
01:44.1
və sağa dönmək.
01:44.7
01:47.9
İlk turda, adam irəliyə gedərək, şara çatmalıdır.
01:49.1
01:53.1
Bunun üçün, irəliyə keçid əməliyyatından istifadə edəcəyik.
01:53.6
01:57.1
İrəliyə keçid əmri bizə nümunə olaraq verilmişdir.
01:57.3
02:01.1
Gəlin, proqramı icra edək və nəticəyə baxaq.
02:01.2
02:02.6
Adam şara çata bilmədi.
02:03.1
02:07.2
Gəlin, proqramı sıfırlayıb, yenidən diqqətlə baxıb, səhvimizi axtaraq.
02:08.1
02:13.1
Diqqətlə baxsaq, görərik ki, adam şara çatmaq üçün iki addım irəliyə getməlidir.
02:14.1
02:17.6
Ona görə də, ikinci əmri də, iş masasına gətirək.
02:19.4
02:21.6
İndi, gəlin proqramı icra edərək
02:21.7
02:24.8
oyunun gedişatını bir daha müşahidə edək.
02:24.9
02:29.1
Beləliklə, oyundakı adam, iki addım irəliyə keçid edərək
02:29.2
02:30.1
şarı tapır.
02:30.3
02:31.9
Oyunun üçüncü turunda,
02:32.1
02:34.6
biz yalnız iki blok istifadə edə bilərik.
02:35.0
02:36.9
Yəni, əvvəlki turda olduğu kimi,
02:37.0
02:41.3
çoxlu sayda irəliyə keçid əməliyyatından istifadə etmək olmaz
02:41.6
02:45.2
və adamı şara doğru hərəkət etdirə bilməyəcəyik.
02:46.0
02:48.4
Ona görə, dövr blokundan istifadə edək.
02:49.8
02:51.8
Bu blok, şara çatana qədər
02:51.9
02:55.6
daxilindəki əmri, təkrar olaraq icra edəcək.
02:55.9
02:58.3
Gəlin, bu bloku iş masasına gətirək və
02:58.4
03:02.8
irəliyə keçid əmrini dövr blokunun daxilinə yerləşdirək ki,
03:03.0
03:06.4
şara çatana qədər, irəliyə keçid əmri təkrar olunsun.
03:06.6
03:08.5
İndi, gəlin, proqramı icra edək
03:08.8
03:09.9
və görək nə alınır.
03:15.9
03:18.2
Bəli, insan gəldi, şara çatdı.
03:19.1
03:21.8
Belə alqoritmlərə - dövri alqoritmlər deyilir.
03:22.2
03:25.5
Növbəti turlarda, şərt blokundan istifadə edəcəyik.
03:26.0
03:29.4
İndi isə, növbəti dərsə keçid edərək,
03:29.5
03:32.7
Oyun bütün turlarınızı özünüz yoxlamağa cəhd edin.
03:32.8
03:36.5
Bu oyunun sizin qiymət cədvəlinizə təsiri yoxdur.
03:36.7
03:40.0
Ona görə, səhv etməkdən çəkinmədən, rahat oynayın.
03:40.2
03:43.8
Bütün turların sona qədər keçilməsi vacib olmasa da,
03:44.0
03:45.3
çalışın, bütü turları keçin
03:45.4
03:48.4
və alqoritmin nə olduğunu daha yaxşı qavrayın.