00:00.0
00:06.3
Từng giây từng ngày, các nước cạnh tranh gây gắt ở mọi thứ từ cơ bắp đến trình độ khoa học.
00:06.4
00:10.4
Một biến động kinh tế nhỏ hay một chữ bị thay đổi trong luật lệ
00:10.5
00:14.8
là đủ để quyết định ai làm ăn ở đâu và cuối cùng là sức mạnh của các nước.
00:14.9
00:20.2
Nhưng trong khi tất cả mấy thứ này đang diễn ra, có nước quay lại để cho đi hàng tỉ đô-la bằng viện trợ nước ngoài.
00:20.3
00:24.1
Số tiền mà đã có thể tăng trưởng nền kinh tế nó hoặc tăng cường quân đội nó.
00:24.2
00:28.9
Vậy tại sao có nước đi cho viện trợ và làm sao ta có thể làm sáng tỏ ai đưa tiền cho ai?
00:29.0
00:36.3
Liệu nước đó có một phút tội lỗi như Albert Nobel đi gửi bồi thường cho tội ác của họ rồi lại nhanh chóng quay lại cạnh tranh dữ dội?
00:36.4
00:42.2
Đương nhiên là không. Như mọi thứ về chính trị, cái giải thích giả định không nên bao giờ là về lòng tốt hay do sự bất cẩn
00:42.3
00:44.7
nhưng là mưu mô tính toán thông minh và ích kỉ.
00:44.8
00:52.1
Cái lí do mà viện trợ tồn tại giải thích tại sao nó lại kém hiệu quả đến vậy kể cả khi với số lượng lớn nhất và mục đích cao cả nhất.
00:52.2
00:55.8
"Cách mà Viện trợ Nước ngoài Hoạt động"
00:56.2
01:00.9
Điều đầu tiên để hiểu là viện trợ nước ngoài thật sự là một giao dịch cho chính sách
01:01.0
01:05.3
với cái lợi là nó giông như từ thiện, kí cái hiệp định này hay ủng hôj cuộc chiến này
01:05.9
01:07.0
và tiền của bạn sẽ cứ chảy vào túi.
01:07.1
01:10.0
Đương nhiên giao dịch không hẳn là một điều xấu,
01:10.1
01:13.9
nếu một nước muốn thứ gì đó từ một nước khác và họ đồng ý trên một giá công bằng thì
01:14.0
01:16.6
ai quan tâm nếu nó được giả dạng là viện trớ nước ngoài.
01:16.7
01:18.7
Ai ai cũng có lợi.
01:18.8
01:24.4
Nhưng cái kiểu giao dịch này là khác biệt bởi vì nó không phải nước với nước mà lãnh đạo với lãnh đạo.
01:24.5
01:27.0
Đây là lỗi mà rất nhiều người trong chúng ta phạm phải,
01:27.1
01:31.9
nếu bạn nghĩ về chính trị chỉ về mặt đất nước, bạn sẽ nhầm khu rừng với cái cây.
01:32.0
01:37.9
Các nhà chính trị gia đặt thỏa thuận, không phải dân chúng, và mối quan tâm của họ là đứng nhất và quan trong nhất là nắm giữ quyền lực.
01:38.0
01:42.5
Các giao dịch viện trợ nước ngoài được làm khi một lãnh đạo muốn một lãnh đạo khác để làm gì đó trái lòng dân
01:42.6
01:47.4
trong nước của lạnh đạo khác. Tất cả đều là công bằng, một lãnh đạo muốn làm hài lòng dân chúng của hắn,
01:47.5
01:50.6
tăng thêm phiếu bầu hay khả năng cao hơn là để tránh một cuộc cách mạng.
01:51.0
01:55.4
Vậy nếu chính sách đó phổ biến thì hắn không cần phải giải thích, hắn chỉ cần ban hành nó.
01:55.5
02:00.4
Một giao dịch tốt là một thứ bù đắp cho số phiếu bầu bị mất và nội tức giận từ công chúng bởi sự thay đổi trong chính sách.
02:00.5
02:06.1
Cả toản thể nhân dân nước bạn có theer từ chối đi chiến tranh nhưng nếu lời đề nghị đủ ngọt thì bạn sẽ
02:06.2
02:12.6
làm dù sao đi nữa. Đây cũng là lí do vì sao viện trợ thường chảy từ cac nền dân chủ đến nền độc tài và không phải ngược lại.
02:12.7
02:19.7
Một chính chỉ gia dân bầu phụ thuộc vào dư luận để hắn tái cử nên hắn cần rất hiều tiền để vượt qua bất kì tổn thất nào đến nó,
02:19.8
02:25.2
nhiều tiền mà đại đa số sẽ trả nhưng hắn muốn mua chính sách để giúp hắn tái cử.
02:25.3
02:27.4
Dĩ nhiên là bằng đồng xu của một ai đó khác.
02:27.5
02:32.3
Bởi vì ý kiến dư luận là đa phần không quan trọng dối với một nhà độc tài, nó có thể dễ dàng bù đắp lại với tiền,
02:32.4
02:35.2
vì thế các nhà độc tài làm giao dịch từ trái sang phải.
02:35.3
02:41.8
Các nhà chính trị gia dân chủ muốn mua chính sách để thỏa lòng nhân dân và các nhà độc tài bán chúng bởi vì nhân dân chả là cái thá gì cả.
02:41.9
02:44.2
Đa số mọi người nghĩ rằng chính phụ họ cho viện trợ quá nhiều
02:44.3
02:48.1
nhưng nó không quan trong bởi vì họ bầu cho những chính sách mà nó có thể mua.
02:49.5
02:52.6
"Một sự Độc lập Nguy hiểm"
02:52.7
02:58.2
Như ta đã thấy, mọi lãnh đạo đều nằm đâu đó trên một quang phổ mà mức độ mà phụ thuộc vào dân chúng.
02:58.3
03:02.8
Một nhà lãnh đạo giàu có không cần phải thương lượng với người dân bởi hắn không cần thuế của họ.
03:02.9
03:07.4
Hắn có thể căng buồm ra biển trên một du thuyền sang trọng, tự do khỏi những nhu cầu của nhân dân hắn.
03:07.5
03:13.6
Một nước tốt là nước nơi mà chính phủ cần thuế của bạn và phiếu bầu và vì thế phải tuân theo một yêu cầu của bạn.
03:13.7
03:17.9
Vấn đề lớn nhất của viện trợ nước ngoài là cách mà nó thay đổi mối quan hệ này.
03:18.0
03:22.8
Khi mà một lãnh đạo của một nước đang gặp khó khăn tự nhiên được đưa hàng tỉ đô tiền viện trợ,
03:22.9
03:27.7
cách hắn hành xử có thể được thay đổi, một công dân bình thường có rất ít quyền lực
03:27.8
03:29.9
đối với chính phủ anh ấy khi nó không còn cần tiền thuế của ảnh.
03:30.0
03:34.0
Càng đưa viện trợ càng nhiều, một lãnh đạo càng được tự do hơn để làm thứ gì hắn muốn.
03:34.1
03:36.6
Tôi chắc là tôi không cần phải nói bạn nó nhìn như thế nào.(Rất tệ)
03:36.7
03:41.2
Mục đích của viện trợ có thể là phát triển một nền kinh tế hay giải quyết một khủng hoảng nhân đạo,
03:41.3
03:44.6
nhưng một lãnh đạo thông minh biết làm cách nào để vắt sữa cái điều này để được lợi.
03:44.7
03:50.1
Một nước với một nền kinh tế khỏe mạnh mà đã hoàn toàn chuẩn bị cho một thảm họa là một nước không còn cần giúp đỡ.
03:50.2
03:52.9
Nhà độc tài được khuyến khich để giữ dòng tiền cứ tiếp tục chảy,
03:53.0
03:57.5
nghĩa là cứ giữ, nếu không, tạo thêm vấn đề đủ lớn để khiến viện trợ là cần thiết.
03:57.6
04:02.1
Không phải là các nước nghèo không thể học cách để dự trữ thức ăn hay xây nhà chống thiên tai,
04:02.2
04:05.3
nhưng là vì chính trị gia không có lí do gì để chỉ họ.
04:05.4
04:10.6
Một lãnh đạo thông minh có thể biến một chu jif thời tiết dễ đoán thành một thảm họa toàn cầu nếu nó kiếm được thêm tiền.
04:10.7
04:16.1
Nó là một vòng lặp vĩnh cửu khi viện trợ tăng cường khủng hoảng thì tạo thêm viện trợ và cứ vậy.
04:16.8
04:19.7
"Làm cho tên độc tài một ân huệ"
04:19.8
04:22.0
Đừng để tất tả những thứ này làm bạn nghĩ sai,
04:22.1
04:26.7
rất nhiều viện trợ đến tay người dân, nếu không thì các quỹ tự thiện sẽ ngừng đưa chúng.
04:26.8
04:29.8
Nó thường đến dưới dạng các hợp đồng và phát triển kinh tế.
04:29.9
04:35.2
Mấy thứ mà các nhà độc tài không thể cướp, nhưng thậm chí nếu 100% nằm trong tay của công dân,
04:35.3
04:36.5
nó vẫn có thể hại họ.
04:36.6
04:42.6
Nhà độc tài phải cung cấp một số ít điều kiện tối thiểu để tránh cách mạng, nhưng cho thêm nữa là không cần thiết.
04:42.7
04:46.7
Vậy nên khi viện trợ đến được tay người dân, nó không cộng thêm cho thứ mà họ thường nhận,
04:46.8
04:52.8
nó thay nó. Nó cho phép nhà độc tài chuyển số tiền họ từng tiêu cho người dân vào trong chính ví của họ.
04:52.9
04:59.3
Số tiền này mua thêm quyền lực, giữ họ trên ngai vàng lâu hơn và giảm mức phụ thuộc lên dân số.
04:59.4
05:04.2
Phía trên tất cả thứ này, những nước tham nhũng thường đánh phí và thuế lên số tiền khuyên góp đến.
05:04.3
05:11.8
Thậm chí tiền được đánh cho những thứ cụ thể thường biến mât một cách thần kì và đột nhiên một dinh thự tổng tổng được xây.
05:13.5
05:18.8
"Một cách tốt hơn"
05:18.9
05:21.7
Viện trợ nước ngoài không những kém hiệu quả nhưng thực chất là ngược lại với giải quyết vấn đề,
05:21.8
05:28.6
nhưng cách thay thế là không đưa một tí viện trợ nào, thậm chí là đằng sau những nền độc tài sắt thép là những người dân vô tội.
05:28.7
05:31.9
Một giải pháp khác có thể là vẫn đưa viện trợ, nhưng chiến lược hơn.
05:32.0
05:36.1
Thay vì đưa tiên ngay lập tức, nó có thể được đưa có điều kiện qua thời gian.
05:36.2
05:40.1
Tiền tiếp tục đến chỉ khi mà chất lượng cuộc sống của người dân tăng,
05:40.2
05:46.3
bằng cách đưa ddur viện trợ để dụ dỗ tên độc tài nhưng chỉ trong một dòng chảy đều mà sẽ dừng khi cách hành xử của hắn thay đổi.
05:46.4
05:50.4
Mục tiêu của cái viện trợ đạt được hay không và số tiền không bao giờ được gửi.
05:50.5
05:54.1
Một vài lãnh đạo sẽ không hợp tác, nhưng tiền bạc của họ sẽ đơn giản được giữ lại.
05:54.2
05:59.0
Thà không giúp gì hết hơn là đưa thứ mà cuối cùng cũng tổn thương một dân số vô tội,
05:59.1
06:02.8
nhưng chiến thuật này chỉ hoạt động nếu chính trị gia dân chủ dùng nó
06:02.9
06:09.4
và tại sao từ bỏ quyền lực để giúp những kẻ không bầu trong cuộc bầu cử của bạn. Thì..*hừm...
06:11.0
06:22.0
Được lấy cảm hứng từ cuốn "The Dictator's Handbook" (cũng là nền tảng cho "Rules for Rulers" và "Kim Jong-un: một nhà lãnh đạo xuất xắc". Nếu bạn thích một trong số những video này, hãy đọc sách đó!